朝代:魏晋
作者： 张华
全文:
鹪鹩，小鸟也，生于蒿莱之间，长于藩篱之下，翔集寻常之内，而生生之理足矣。色浅体陋，不为人用，形微处卑，物莫之害，繁滋族类，乘居匹游，翩翩然有以自乐也。彼鹫鹗惊鸿，孔雀翡翠，或淩赤霄之际，或托绝垠之外，翰举足以冲天，觜距足以自卫，然皆负矰婴缴，羽毛入贡。何者？有用于人也。夫言有浅而可以托深，类有微而可以喻大，故赋之云尔。
何造化之多端兮，播群形于万类。惟鹪鹩之微禽兮，亦摄生而受气。育翩翾之陋体，无玄黄以自贵。毛弗施于器用，肉弗登于俎味。鹰鹯过犹俄翼，尚何惧于罿罻。翳荟蒙笼，是焉游集。飞不飘扬，翔不翕习。其居易容，其求易给。巢林不过一枝，每食不过数粒。栖无所滞，游无所盘。匪陋荆棘，匪荣茞兰。动翼而逸，投足而安。委命顺理，与物无患。
伊兹禽之无知，何处身之似智。不怀宝以贾害，不饰表以招累。静守约而不矜，动因循以简易。任自然以为资，无诱慕于世伪。雕鹖介其觜距，鹄鹭轶于云际。稚鸡窜于幽险，孔翠生乎遐裔。彼晨凫与归雁，又矫翼而增逝。咸美羽而丰肌，故无罪而皆毙。徒衔芦以避缴，终为戮于此世。苍鹰鸷而受譄，鹦鹉惠而入笼。屈猛志以服养，块幽絷于九重。变音声以顺旨，思摧翮而为庸。恋钟岱之林野，慕陇坻之高松。虽蒙幸于今日，未若畴昔之从容。
海鸟鶢鶋，避风而至。条枝巨雀，踰岭自致。提挈万里，飘飖逼畏。夫唯体大妨物，而形瑰足玮也。阴阳陶蒸，万品一区。巨细舛错，种繁类殊。鹪螟巢于蚊睫，大鹏弥乎天隅。将以上方不足，而下比有余。普天壤以遐观，吾又安知大小之所如？
拼音:
jiāo liáo, xiǎo niǎo yě, shēng yú hāo lái zhī jiān, cháng yú fān lí zhī xià, xiáng jí xún cháng zhī nèi, ér shēng shēng zhī lǐ zú yǐ. sè qiǎn tǐ lòu, bù wéi rén yòng, xíng wēi chù bēi, wù mò zhī hài, fán zī zú lèi, chéng jū pǐ yóu, piān piān rán yǒu yǐ zì lè yě. bǐ jiù è jīng hóng, kǒng què fěi cuì, huò líng chì xiāo zhī jì, huò tuō jué yín zhī wài, hàn jǔ zú yǐ chōng tiān, zī jù zú yǐ zì wèi, rán jiē fù zēng yīng jiǎo, yǔ máo rù gòng. hé zhě? yǒu yòng yú rén yě. fū yán yǒu qiǎn ér kě yǐ tuō shēn, lèi yǒu wēi ér kě yǐ yù dà, gù fù zhī yún ěr. hé zào huà zhī duō duān xī, bō qún xíng yú wàn lèi. wéi jiāo liáo zhī wēi qín xī, yì shè shēng ér shòu qì. yù piān xuān zhī lòu tǐ, wú xuán huáng yǐ zì guì. máo fú shī yú qì yòng, ròu fú dēng yú zǔ wèi. yīng zhān guò yóu é yì, shàng hé jù yú chōng wèi. yì huì méng lóng, shì yān yóu jí. fēi bù piāo yáng, xiáng bù xī xí. qí jū yì róng, qí qiú yì gěi. cháo lín bù guò yī zhī, měi shí bù guò shù lì. qī wú suǒ zhì, yóu wú suǒ pán. fěi lòu jīng jí, fěi róng chén lán. dòng yì ér yì, tóu zú ér ān. wěi mìng shùn lǐ, yǔ wù wú huàn. yī zī qín zhī wú zhī, hé chǔ shēn zhī shì zhì. bù huái bǎo yǐ jiǎ hài, bù shì biǎo yǐ zhāo lèi. jìng shǒu yuē ér bù jīn, dòng yīn xún yǐ jiǎn yì. rèn zì rán yǐ wéi zī, wú yòu mù yú shì wěi. diāo hé jiè qí zī jù, gǔ lù yì yú yún jì. zhì jī cuàn yú yōu xiǎn, kǒng cuì shēng hū xiá yì. bǐ chén fú yǔ guī yàn, yòu jiǎo yì ér zēng shì. xián měi yǔ ér fēng jī, gù wú zuì ér jiē bì. tú xián lú yǐ bì jiǎo, zhōng wèi lù yú cǐ shì. cāng yīng zhì ér shòu zēng, yīng wǔ huì ér rù lóng. qū měng zhì yǐ fú yǎng, kuài yōu zhí yú jiǔ zhòng. biàn yīn shēng yǐ shùn zhǐ, sī cuī hé ér wèi yōng. liàn zhōng dài zhī lín yě, mù lǒng chí zhī gāo sōng. suī méng xìng yú jīn rì, wèi ruò chóu xī zhī cóng róng. hǎi niǎo yuán jū, bì fēng ér zhì. tiáo zhī jù què, yú lǐng zì zhì. tí qiè wàn lǐ, piāo yáo bī wèi. fū wéi tǐ dà fáng wù, ér xíng guī zú wěi yě. yīn yáng táo zhēng, wàn pǐn yī qū. jù xì chuǎn cuò, zhǒng fán lèi shū. jiāo míng cháo yú wén jié, dà péng mí hū tiān yú. jiāng yǐ shàng fāng bù zú, ér xià bǐ yǒu yú. pǔ tiān rǎng yǐ xiá guān, wú yòu ān zhī dà xiǎo zhī suǒ rú?